Metoda Somatic Experiencing® (SE ™) została opracowana przez dr Petera A. Levine’a. Impulsem dla powstania tego podejścia była obserwacja, że żyjące na wolności zwierzęta drapieżne są w stanie łatwo odzyskać stan równowagi, po sytuacji zagrożenia życia, fizycznie uwalniając energię nagromadzoną w ciele. Levin zauważył, że ludzie często tłumią te naturalne sposoby regulowania układu nerwowego kierując się uczuciem wstydu wynikającym z wszechobecnych myśli, osądów i lęków. SE ma na celu pomóc klientom „ruszyć z miejsca”, w którym mogli „utknąć” w efekcie braku fizycznego odreagowania traumatycznego wydarzenia.
AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY I TEORIA DOŚWIADCZANIA SOMATYCZNEGO
Autonomiczny układ nerwowy (AUN), który obejmuje współczulny i przywspółczulny układ nerwowy oraz trzewny układ nerwowy, włącza się, gdy mamy do czynienia z sytuacjami niosącymi zagrożenie naszego zdrowia lub życia i adekwatnie do okoliczności, uruchamia reakcje walki, ucieczki lub zamrożenia. Chociaż AUN jest systemem podlegającym naturalnej samoregulacji może ulec zaburzeniu, szczególnie gdy represjonowany jest pełen wyraz naturalnej reakcji na uraz. W rezultacie organizm może pozostać w trybie właściwym dla reakcji na stan zagrożenia. Na gruncie SE uważa się, że negatywne objawy traumy- takie jak lęk , nadmierna czujność, agresja i wstyd – wynikają z odmowy ciału możliwości pełnego przetworzenia traumatycznego zdarzenia.
Choć wiele osób doznających traumy całkowicie wraca do równowagi, dla tych, którzy tego nie robią, obciążenie nią może prowadzić do powstania problemów ze zdrowiem psychicznym i fizycznym, takich jak zespół stresu pourazowego (PTSD), problemy ze snem, wahania nastroju czy rozregulowanie układu immunologicznego. Terapia SE ma na celu przywrócenie zdolności organizmu do samoregulacji w celu osiągnięcia równowagi i integralności
METODA DOŚWIADCZANIA SOMATYCZNEGO (SOMATIC EXPERIENCING)
Sesje SE polega na wprowadzeniu w proces terapeutyczny niewielkich ilości materiału traumatycznego i obserwacji fizycznych reakcji klienta takich jak płytki oddech lub zmiana postawy. Terapeuta podczas sesji obserwuje klienta i jest z nim w kontakcie werbalnym aby zarejestrować i ocenić pojawiające się w jego ciele wrażenia somatyczne, które mogą mieć związek z przeżytą traumą, takie jak uczucie ciężkości, napięcia lub zawrotów głowy. Praktycy postępują ostrożnie, aby uniknąć retraumatyzacji lub uruchomienia klienta. Jednym z wątków procesu terapeutycznego jest doświadczanie i uczenie się metod samoregulacji. Kluczowym elementem wzmacniającym tę zdolność jest praktyka naprzemiennego przechodzenia lub „wahania się” (pendulacji) pomiędzy doznaniami związanymi z traumą a tymi, które są źródłem siły i komfortu.
Praktyk SE pomoże klientowi znaleźć „miejsca bezpieczeństwa”, bez względu na to, czy są to miejsca w ciele, które nie są aktywowane przez traumę, czy też takie, w które można się wycofać w swojej wyobraźni. Doświadczanie wrażeń związanych z traumatycznym wydarzeniem w bezpieczny sposób pozwala osobie w pełni przetworzyć traumę. Klienci uzyskują także większą świadomość swoich fizycznych reakcji na stres, a ta umiejętność może im służyć w życiu codziennym.
Opracowanie i tłumaczenie: Monika Jagniewska, Joanna Zapała